کرم خاردار پنبه چطور زندگی میکند
مدت زمان مطالعه : حدود 1 دقیقه
گردآورنده : واحد تحقیق و توسعه سازمان تامین نهاده
چرخه زندگی کرم خاردار پنبه آیا کرم خاردار پنبه را می شناسید ؟؟؟ آیا می دانید کرم خاردار پنبه چه خسارتی به گیاه وارد می کند !!!! بعلت داشتن برآمدگی های خار مانند در پشت بدن بدین است. این حشره یکی از آفات مهم پنبه در اکثر نقاط جهان غیر از آمریکاست و درحال حاضر در کشورهایی نظیر مصر ، سوریه ، عراق ، ترکیه ، ژاپن ، چین ، تایلند ، پاکستان ، هندوستان ، کشورهای حاشیه دریای مدیترانه و استرالیا یافت می شود.
چرخه زندگی کرم خاردار پنبه
بعلت داشتن برآمدگی های خار مانند در پشت بدن بدین نام نامیده شده است . این حشره یکی از آفات مهم پنبه در اکثر نقاط جهان غیر از آمریکاست و در حال حاضر در کشورهایی نظیر مصر ، سوریه ، عراق ، ترکیه ، ژاپن ، چین ، تایلند ، پاکستان ، هندوستان ، کشورهای حاشیه دریای مدیترانه و استرالیا یافت می شود . در ایران نیز در خراسان ، بلوچستان ، خوزستان ، جیرفت ، فارس ، گرگان ، گنبد ، ورامین ، گرمسار ، اشتهارد و ساوه انتشار دارد.
این آفت به گیاهان زراعی پنبه ، کنف و بامیه حمله می کند . خسارته وارده در سال های طغیان آفت بین ۲۰ تا ۹۰ درصد می باشد . در سال های ۱۳۴۴ و ۱۳۴۵ در شمال ، ناحیه گرگان و گنبد طغیان کرده و خسارت بسیار سنگینی را سبب شد.
شکل شناسی کرم خاردار پنبه
حشره کامل کرم خاردار پنبه
حشره کامل پروانه ای کوچکی است به طول ۱۰ تا ۱۲ میلیمتر و عرض بدن با بال های باز ۲۰ تا ۲۲ میلیمتر می باشد . رنگ سر، قفسه سینه، و بال های جلویی سبز مغز پسته ای بوده و روی بال های جلویی سه نوار موج دار کمی پر رنگ تر از متن آن دیده می شود . در موقع استراحت که بال ها روی بدن قرارمی گیرند علامتی شبیه W را ایجاد می نمایند . این علامت به رنگ سبز- زرد و یا سبز دیده می شود ، گاهی نیز این نوارها وجود ندارند که در این صورت تمام سطح بال های جلویی سبز یکنواخت می باشد . بال های زیری به رنگ سفید متمایل به نقره ای یا خاکستری بوده و شکم و پاها خاکستری رنگ است . پروانه های نسل پاییزه به رنگ زرد متمایل به قهوه ای هستند.
لارو کرم خاردار پنبه
این آفت دارای ۵ سن ( نسل) لاروی است . هر کدام از حلقه های بدن به جز سر و پیش قفسه سینه دارای ۴ عدد برجستگی غده مانند گوشتی و مودار هستند که به همین دلیل نیز به آن خاردارمی گویند . اندازه غده های بند های ابتدایی بزرگتر از عقبی است . رنگ عمومی بدن لاروها قهوه ای تا خاکستری هستند
شفیره کرم خاردار پنبه
شفیره در داخل پیله ای شبیه قایق وارونه است ، تشکیل می شود . رنگ آن قهوه ای و رنگ پیله سفید چرک یا قهوه ای می باشد . طول شفیره ۱۰ میلیمتر است و در قسمت های مختلف گیاه میزبان دیده می شود . شفیره ها به ندرت در داخل خاک تشکیل می شوند .
خسارت کرم خاردار پنبه
کرم خاردار از مهمترین آفات پنبه است و وجود آن در بعضی مناطق ، کشت این محصول را غیر ممکن می سازد . این آفت علاوه بر پنبه به کلیه گیاهان خانواده پنیرکیان نظیر انواع ختمی و بامیه حمله می کند . خسارت کرم خاردار پنبه از چند جنبه دارای اهمیت است . لاروها قبل از تشکیل قوزه ها ، از جوانه های انتهایی بوته ها تغذیه کرده و موجب پژمردگی و خشک شدن آنها می شوند در بوته هایی که به این ترتیب مورد حمله قرار می گیرند ، جوانه های جانبی از زیر قسمت جوانه انتهایی ظاهر شده و شاخه های جانبی را بوجود می آورند و بوته حالت پهن تری به خود می گیرد .
زیست شناسی کرم خاردار پنبه
ین آفت زمستان را در نقاط گرم ، بصورت مراحل مختلف زیستی و در مناطق سرد فقط به فرم شفیره سپری می نماید. حشرات ماده در بهار پس از خروج از پوسته شفیرگی ، جفت گیری کرده و سپس تخم ها را به صورت انفرادی روی قوزه و یا در نزدیکی آن قرار می دهند . هر حشره ماده حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ عدد تخم می گذارد . لاروهای سن یک ، بعد از ۳ تا ۴ روز ، از پوسته تخم خارج شده و شروع به تغذیه از جوانه های انتهایی و غنچه ها می نمایند.
روش های کنترل کرم خاردار پنبه
الف ) زراعی
۱- جمع آوری و انهدام بقایای گیاهان بویژه آنهایی که پای بوته ها هستند
۲- شخم عمیق در اواخر پاییز یا اوایل زمستان : اجرای این روش باعث از بین رفتن لاروها و شفیره هایی میشود که زیر کلوخه ها برای زمستان گذرانی پناه
۳- از بین بردن گیاهان میزبان ثانوی در سالهایی که مزرعه در شرایط آیش یا تناوب قرار دارد.
۴- تاریخ کاشت : کاشت زودتر پنبه و برداشت زودتر آن در پاییز اغلب سبب می شود که در موقع ظهور آفت گیاه بتواند خسارت را تحمل نماید.
ب ) بیولوژیکی
استفاده از عوامل بیولوژیک نظیر زنبور Microbracon brevicornis
ج ) فرمونی : تله های فرمونی به تعداد ۸ ، ۱۶ و ۲۴ تله در هکتار را در مزرعه مورد مطالعه قرار دادند و نتیجه گرفتند که فرمون جنسی ( تله قیفی ) به تعداد ۱۶ و ۲۴ تله در هکتار که ارتفاع آن ها از سطح زمین ۵/۱ متر بود ، نتایج رضایت بخشی در کنترل آفت به همراه دارد .
د) شیمیایی
ترکیبات زیر جهت کنترل این گونه قابل توصیه می باشد: تقریبا می توان گفت سمومی که علیه آفت کرم قوزه پنبه توصیه می گردند در کنترل کرم خاردار پنبه نیز موثرند .
امولسیون ۳۵% تیودان ۳ لیتر در هکتار، لاروین ۸۰Df ۱ کیلو در هکتار، سومیسیدین ۷/۰ لیتر در هکتار، سم جدید تاکومی، پروکلیم فیت، اتابرون و مچ نیز روی این آفت موثرند.
* حتی المقدور سعی گردد سمپاشی ها فقط در موارد لزوم و متناسب با تعداد نسل آفت انجام شود.