نقش آهن در رشد گیاهان
مدت زمان مطالعه : حدود 2 دقیقه
گرداورنده : واحد تحقیق و توسعه سازمان تامین نهاده
مصرف اصلی آهن برای گیاهان در واقع مربوط به تولید سبزینه یا همان کلروفیل میباشد. آهن قادر است تا آنزیم های مربوط به این روند را فعال کرده و در نهایت به بهبود فتوسنتز و تنفس در گیاهان کمک میکند. عموما خاک های آهکی و قلیایی سطح کمتری از آهن را نمایان میسازند. حتی با وجود آهن در این خاک ها باید گفت که گیاهان در اسیدیته بالای هفت و قلیایی توانایی جذب آهن را از دست میدهند.
دلایل کمبود آهن در گیاه
یکی دیگر از دلایل کمبود آهن نیز میتواند بخاطر سمیت خاک توسط منگنز اتفاق بیافتد. این کمبود در نهایت به شکل رنگ پریدگی در برگ ها و همچنین زردشدن برگ های جوان خود را نشان خواهد داد. این روند در صورت برطرف نشدن مشکل ممکن است تا خشک شدن گیاه و از بین رفتن آن ادامه یابد.
جبران کمبود آهن در گیاه
یکی از راه حل ها استفاده از سولفات آهن می باشد که شرایط را برای گیاه کمی بهتر کرده و کمبود آهن را تا حدی برطرف میکند. بهتر است قبل از استفاده سولفات آهن خاک از لحاظ اسیدیته اصلاح شده که اینکار با افزودن سولفات آمونیوم به خاک های قلیایی قابل انجام است. سولفات آمونیوم همچنین خواص دیگری هم دارد و نیازهای گیاه به نیتروژن و گوگرد را هم تامین میکند.
دلایل کمبود آهن در خاک
شاید بتوان مهمترین عامل را اشباع بودن خاک از نظر بی کربنات های محلول دانست. بی کربنات از واکنش میان دی اکسید کربن و آهک به دست میاید و دلیل آن هم افزایش غلظت کربن دی اکسید در لایه های خاک میباشد. این افزایش غلظت به دلیل فشردگی خاک اتفاق افتاده و فشردگی خاک هم به دلیل آبیاری سنگین زمین کشاورزی و عدم زه کشی زمین به وقوع میپیوندد.
گاهی هم ممکن است خود آب حاوی بیکربنات باشد معمولا این اتفاق در برداشت آب از چاه های عمیق اتفاق میافتد. راه هایی برای کاهش سطح بیکربنات در این آب ها وجود دارد. علل ریزش آنها از بلندی و یا اضافه کردن اسید سولفوریک به آب که در نهایت باعث کاهش اسیدیته شده و مقدار بیکربنات را پایین میاورد.
روش های برطرف نمودن کمبود آهن در خاک
همانطور که در بالا نیز توضیح داده شد اولین اقدام باید انجام یک زه کشی خوب بر روی خاک باشد که باعث ایجاد تخلخل در خاک شده و تهویه آن را بهبود میبخشد.
افدام موثر بعدی باید کاهش اسیدیته خاک باشد که این کار از طریق استفاده از کودهای گوگردی به آسانی قابل انجام است. در نهایت پس از برطرف نمودن موانع افزایش آهن در خاک و موانع جذب آن توسط گیاه باید به سراغ تامین آهن مورد نیاز خاک رفت.
کودهای آهن مثل سولفات های آهن و یا کلات آهن انتخاب های خوبی برای اینکار میباشند.
سخن پایانی
آهن یکی از عناصر ضروری و حیاتی برای رشد گیاه میباشد. مهمترین فعالیت گیاه فتوسنتز است و مهمترین ماده برای یک فتوسنتز عالی آهن میباشد. پس مسئله کمبود آهن مسئله مهمی میباشد که نباید از اهمیت آن غافل شد بلکه باید به محض رویت علائم کمبود آن با یک کارشناس متخصص مشورت نموده و بهترین اقدام را اتخاذ کینم.