اثر مخرب تغییرات اقلیمی بر افزایش آفات کشاورزی
مدت زمان مطالعه : حدود 3 دقیقه
گرداورنده : واحد تحقیق و توسعه سازمان تامین نهاده
همانگونه که میدانید جهان حال حاضر دیگر همان جهان 50 سال پیش نیست. وقوع انقلاب های صنعتی در سراسر جهان باعث افزایش انتشار گازهای گلخانه ای گردید. این افزایش نیز سبب گرمایش کلی کره زمین شد. بر اساس گزارشات هیئت ببین دولتی تغییرات آب و هوایی یا ipcc در بازه تغییرات اقلیمی مشخص شده است که افزایش نگران کننده ای در سطوح دی اکسید کربن و دمای مناطق مختلف کره زمین رخ داده است. بنابر پیش بینی ها احتمالا کره زمین در اوایل دهه 2030 افزایش هوای 1.5 درجه ای را تجربه خواهد نمود. این تغییر دما نیز باعث تغییرات شگرفی در میزان نزولات جوی خواهد داشت.
اما بیایید نقش این تغییرات مخرب را بر زندگی حشرات زیر ذره بین قرار داده و ابعاد آن را مدنظر علم زیست حشرات بررسی نماییم.
تاثیرات مخرب تغییرات اقلیمی بر افزایش آفات کشاورزی
- افزایش سطح گلخانه ای
افزایش کربن دی اکسید مستقیما اثر خود را بر زندگی حشرات اعمال نمیکند ولی میتواند اثرات خود را بر منابع تغذیه این حشرات یعنی گیاهان آشکار سازد. برای مثال بر اساس تحقیقات ثابت شده است که افزایش دی اکسید کربن میزان پروتئین و اسیدآمینه های گیاهان را کاهش میدهد. همین امر باعث میشود تا حشرات برای تامین نیازهای خود اقدام به خوردن گیاهان بیشتری نمایند که این امر میتواند برای مزارع فاجعه بار باشد. - افزایش دمای هوا
بر اساس گزارشات کره زمین در قرن 21 1.5 تا 2 درجه افزایش دما را تجربه خواهد نمود. دما بر روی تمامی ابعاد زندگی حشرات اثرگذار است
میتواند باعث افزایش متابولیسم درون بدن حشرات شود. همین امر نیاز حشرات به انرژی و در پی آن نیاز بیشتر به غذا را برانگیخته میکند. در ضمن همین امر باعث افزایش نرخ زاد و ولد آنها شده و در نهایت ما با هزاران و بلکه میلیون ها حشره در مزارع خود روبه رو خواهیم بود.
- افزایش خشکسالی و سیل ها
همانطور که میدانید افزایش دمای هوا از طرفی باعث خشکسالی شده و از طرفی با ذوب نمودن یخ های قطبی باعث وقوع سیل های ویرانگر میگردد. گیاهان معمولا تنش های محیطی ملایم را میتوانند تحمل نمایند ولی در برابر تغییرات گسترده آب و هوایی بی دفاع میباشند. همین امر بر فیزیولوژی گیاه تاثیر گذاشته و ارزش غذایی و قابلیت همدم آن را کاهش میدهد. در نتیجه حشرات مجبور به خوردن گیاهان بیشتری برای تامین انرژی مورد نیاز خود میباشند.
از طرفی باران های سیل آسا پوشش گیاهی مناطق را تقویت کرده و بستر بسیار خوبی برای شکوفایی حشرات به وجود میاورد. ملخ صحرایی و کرم ارتشی دو نمونه از حشراتی هستند که معمولا در مناطقی که پوشش گیاهی خوبی وجود داشته باشند به طرز غیرقابل باوری تکثیرشده و زیاد میشوند. - کاهش قدرت دشمنان طبیعی حشرات
حشرات معمولا در طبیعت توسط سایر موجودات شکار شده و به همین طریق جمعیت آنان کنترل میگردد. متاسفانه تغییرات اقلیمی تاثیرات منفی بیشتری بر روی شکارچیان طبیعی حشرات داشته و باعث کاهش جمعیت و یا کوچ آنان شده است. از دیگر تبعات فاجعه بار این موضوع میتوان به این مسئله اشاره کرد که توسعه پوشش گیاهی در پی افزایش بارش های سیل آسا میتواند گستره زندگی حشرات را نیز توسعه داده و پای آنها را به مناطقی باز کند که در آن مناطق دیگر دشمن طبیعی وجود نداشته باشد. همین امر جمعیت آنان را از کنترل خارج نموده و باعث وقوع فاجعه میگردد. - افزایش کیفیت طعم گیاهان برای حشرات
این مسئله بر اساس تحقیقات فراوان ثابت شده است و بیان میدارد که گیاهان تحت تاثیر تنش های مختلف معمولا طعم بهتری پیدا کرده و برای حشرات خوش خوراک تر میشوند که همین امر باعث افزایش حشرات شده و جمعیت آنان را افزایش میدهد.
راهکارهای مقابله با افزایش جمعیت حشرات گیاهخوار
به نظر میرسد که تنها راه حل کنترل نمودن انتشار گازهای گلخانه ای باشد تا در ابتدا جلوی گرمایش بیشتر کره زمین را بگوییم. بر همین اساس معاهده های بین المللی خوبی در سرتاسر جهان شکل گرفته است که تمامی بخش های صنعت را ملزم به ت و نظارت بیشتری در این رابطه مینمایند.
اما مسئله هجوم حشرات به زمین های کشاورزی مستلزم پیدا نمودن روش های جدید و خلاقانه از سوی مراکز دانش بنیان میباشد تا بدون استفاده از سموم شیمیایی بتوان به جنگ چنین آفاتی رفت.
سخن پایانی
مسئله کمبود غذا امروز در جهان جزو نگرانی های اصلی دولت ها میباشد و چنانچه بحث کنترل حشرات نتواند به جوابی قاطع برای این موضوع دست پیدا کند باید منتظر تبعات وحشتناک این اتفاق در مزارع سراسر جهان باشیم. امید است تا با تدابیر اندیشیده شده و کنترل منابع آب و خاک و همچنین اجرای روش های ارگانیک دفع آفات بتوان در این چالش نیز موفقیت بود و آینده ای درخشان را برای نسل های آینده تصور نمود.