کنترل کردن علف های هرز
مدت زمان مطالعه : حدود 2 دقیقه
گرداورنده : واحد تحقیق و توسعه سازمان تامین نهاده
در وهله اول باید ابتدا به این سوال پاسخ دهیم که آیا علف های هرز بطور کلی موجوداتی مضر برای محیط زیست میباشند یا خیر؟
جواب این سوال قطعا خیر میباشد زیرا علف های هرز به علت رشد سریع مانع فرسایش خاک میگردند. علف های هرز قادرند تا در هر زمین و شرایطی یک اکوسیستم پایدار به وجود بیاورند که باعث حفظ حیات آن منطقه خواهد بود. علف های هرز خود بعنوان یک ماده غنی از مواد آلی شناخته شده که به آن لقب کود سبز را هم داده اند. اما با همه این تفاسیر در نهایت باید گفت که علف های هرز هر ساله ببیشترین خرج را روی دست کشاورزان میگذارند و خسارات آنان به مزرعه از تمامی فاکتورهای دیگر بیشتر بوده و به همین دلیل کشاورزان چندان دل خوشی از این گیاهان ندارند.
علف هرز چیست؟
علف هرز گیاهان بومی یک منطقه هستند که چندان ارزش غذایی و طعم دلچسبی برای انسان ها ندارند. به همین دلیل کشاورزان از روزگاران قدیم سعی در کشت محصولات کشاورزی خوراکی در زمین ها و اقلیم این علف ها نموده اند.
جال رقابتی برای رشد میان محصولات با ارزش کشاورزی و گیاهانی که زمین آن منطقه را خانه خود میدانند شکل میگیرد که در حالت کلی به آن گیاهان مزاحم علف هرز اطلاق میگردد.
تاج خروس ، علف خرچنگ ، علف خوک و اوپارسلام را میتوان از معروف ترین نمونه های علف هرز دانست.
آیا یک گیاه با ارزش هم میتواند علف هرز باشد؟
بله ، همانطور که میدانید یونجه گیاه با ارزشی است که کشاورزان زیادی هر ساله آن را کشت میکنند. حال اگر این یونجه در مزرعه سبزیجات رشد کند اسمش علف هرز بوده و باعث دلخوری کشاورزان خواهد شد. گندم و جو هم در صورت رشد ناخواسته در زمین کشاورزی جزو علف های هرز دسته بندی میشوند. در کل باید گفت که هر گیاهی که وجود آن در مزرعه مورد انتظار نباشد علف هرز است.
خواص کلی علف های هرز
- ایجاد یک اکوسیستم طبیعی برای حفظ گونه های مفید حشرات و سایر موجودات زنده
- حفظ تنوع زیستی منطقه و ذخایر ژنیتیکی اقلیم
- کمک به کاهش گازهای گلخانه ای و تولید اکسیژن
- حفظ مواد مغذی خاک و بازگردانی مواد مفید در چرخه های زیستی به درون خاک
- احیای حیات میکروارگانیسم ها و حفظ حیات آنها
- جلوگیری از فرسایش خاک بر اثر عوامل مختلف محیطی
مضرات کلی علف های هرز
- خاصیت انگلی این گیاهان در کنار محصولات اصلی
- تولید مثل سریع و فراگیری وسیع این گیاهان
- تداخل در فرآیند برداشت محصولات
- کاهش تهویه مناسب منطقه رشد محصولات
- مزبانی آفات و حشرات مزاحم که ممکن است به محصول اصلی خسارت وارد کنند.
- محدود کردن منطقه رشد برای محصولات اصلی
- ترشح موادی که باعث آللوپاتی یا جلوگیری از رشد محصولات مجاور میشود.
- رقابت با گیاه اصلی بر سر منابع نوری ، آبی ، خاکی و مواد مغذی ضروری
چه زمانی باید نگران علف های هرز بود
در زمانی عامل علف های هرز واقعا نگران کننده میشود که سه عامل اصلی زمینه شکوفایی رشد این علف ها را مهیا سازد:
- محیط از نظر رشد مناسب باشد
- محصول کشت شده نسبت به شرایط محیطی حساس باشد
- غنی بودن خاک از بذرهای علف های هرز
بنابراین برای کنترل نمودن علف های هرز منطقی ترین راه این است که این عوامل را کنترل نماییم. باید محیط بوسیله کودها و علف کش های ارگانیک تقویت شود و همچنین سعی شود تا از گیاهان و گونه های مقاوم برای کشت استفاده گردد و در آخر باید پیش از کاشت خاک را از وجود تخم و بذر علف های دیگر به کلی پاکیزه نموده و سپس اقدام به کشت نماییم.
سخن پایانی
علف های هرز را نمیتوان گیاهان کاملا ضروری دانست ولی همانگونه که مزایا و معایب آن را با هم بررسی نماییم. باید گفت که این گیاهان با وجود تمام خواص خوب نمیتوانند در مزرعه در کنار محصولات اصلی مفید واقع شوند و بهتر است تمامی خواص آنها بوسیله کودها و روش های ارگانیک دیگر جبران شود تا در نهایت محصولی با کیفیت و زمینی حاصلخیز برای کشت بعدی داشته باشیم