زئولیت یک کانی طبیعی با ساختار متخلخل و بار الکتریکی منفی است که وقتی به خاک اضافه میشود، آب و عناصر غذایی مثل نیتروژن، پتاسیم، کلسیم و منیزیم را در خود نگه میدارد و بهمرور در اختیار ریشه گیاه قرار میدهد. همین ویژگی باعث میشود هم نیاز به آبیاری کمتر شود، هم مواد مغذی در خاک باقی بمانند و از شسته شدن آنها جلوگیری شود. زئولیت همچنین باعث میشود خاک سبکتر و متخلخلتر شود، که این موضوع به بهبود تهویه کمک کرده و شرایط بهتری را برای رشد و گسترش ریشهها فراهم میکند. در خاکهای اسیدی، زئولیت میتواند به متعادلسازی pH کمک کرده و جذب بهتر مواد مغذی را امکانپذیر سازد. از طرفی، این ماده توانایی جذب فلزات سنگین و آلایندهها را دارد و از انتقال آنها به گیاه یا منابع آب زیرزمینی جلوگیری میکند. نکته مهم این است که برخلاف بسیاری از افزودنیهای خاک، زئولیت در خاک تجزیه نمیشود و اثرات آن برای سالها باقی میماند، بدون اینکه نیاز به مصرف مکرر داشته باشد. برای خرید خاک زئولیت میتوانید با مشاوران سازمان تامین نهاده ایران تماس بگیرید.خاک زئولیت
زئولیت یک ماده طبیعی است که عملکردی شبیه اسفنج دارد؛ یعنی میتواند آب و مواد غذایی (مثل کود) را در خودش نگه دارد و بهتدریج در اختیار ریشه گیاه قرار دهد. این ویژگی باعث میشود گیاه راحتتر به آب و مواد مغذی دسترسی داشته باشد و منابع موجود در خاک سریع از بین نروند یا شسته نشوند. وقتی زئولیت به خاک اضافه میشود، شرایط برای رشد گیاه خیلی بهتر میشود؛ چون همیشه مقدار مناسبی آب و مواد غذایی در اطراف ریشه وجود دارد. از طرف دیگر، زئولیت به تنظیم وضعیت خاک هم کمک میکند، مخصوصاً در خاکهایی که بیش از حد اسیدی یا شور هستند. این موضوع باعث میشود گیاه بهتر بتواند مواد مغذی موجود در خاک را جذب کند. یکی دیگر از ویژگیهای زئولیت، توانایی آن در جذب سموم و فلزات سنگین است. به این ترتیب، از ورود این مواد مضر به گیاه یا نفوذشان به منابع آب زیرزمینی جلوگیری میشود و خاک سالمتر و پاکتر باقی میماند. زئولیتها انواع مختلفی دارند، اما چند نوع آن برای استفاده در کشاورزی کاربرد بیشتری دارند: زئولیت یکی از معدنیترین و بادوامترین موادی است که میتواند بهطور ماندگار کیفیت خاک را بالا ببرد و هزینههای بلندمدت کشاورز را کاهش دهد. این ماده پس از یکبار استفاده، سالها در خاک باقی میماند و همچنان به نگهداری آب و مواد غذایی کمک میکند. همین خاصیت باعث میشود مصرف کود و آب در مزرعه بهمرور کاهش پیدا کند، بدون آنکه آسیبی به رشد گیاه وارد شود. زئولیت با ساختار متخلخل خود، مثل یک انبار طبیعی عمل میکند. آب و مواد غذایی را در خود نگه میدارد و کمکم در اختیار ریشه قرار میدهد. به این ترتیب، گیاه در دورههای خشکی یا آبیاری نامنظم، تغذیه پایداری دارد و آسیب نمیبیند. وجود زئولیت در خاک باعث میشود عناصر مفیدی مانند ازت، پتاسیم و کلسیم مدت بیشتری در دسترس ریشه باقی بمانند و زود از خاک شسته نشوند. نتیجه این کار، رشد بهتر گیاه، ریشهدوانی قویتر و در نهایت افزایش عملکرد مزرعه خواهد بود. زئولیت همچنین به تنظیم وضعیت خاک کمک میکند. اگر خاک خیلی اسیدی یا شور باشد، زئولیت آن را تعدیل کرده و شرایط بهتری برای تغذیه گیاه فراهم میکند. از نظر اقتصادی هم استفاده از زئولیت بهصرفه است. هزینهی اولیه با کاهش مصرف آب و کود در سالهای بعد جبران میشود. در زمینهایی که آب کم دارند یا خاک کیفیت بالایی ندارد، استفاده از زئولیت میتواند اختلاف زیادی در رشد و بازده ایجاد کند. زئولیت نهتنها برای خاک، بلکه در بخشهای دیگر کشاورزی هم کاربرد دارد. بهعنوان مثال در بستر دام برای کاهش بو و جذب آمونیاک استفاده میشود، در تصفیه آب استخرهای پرورش ماهی مؤثر است و در مدیریت بهتر پسماندهای کشاورزی نقش دارد.زئولیت چه کمکی به خاک و گیاه میکند؟
زئولیت چند نوع دارد و کدام برای کشاورزی بهتر است؟
فواید استفاده از زئولیت در کشاورزی