کودهای شیمیایی به دلیل عملکرد سریع وتأمین فوری مواد مغذی شناخته میشوند و آن‌ها را به ویژه برای رفع کمبودهای حاد یا شدید مواد مغذی در درختان مؤثر می‌سازند. علاوه بر این در بعضی مواقع راحل های مقرون به صرفه تری هستند.
با این حال، استفاده مکرر از کودهای شیمیایی میتواند حیات بیولوژیکی در خاک را به خطر اندازد.
کوددهی باید بر اساس علائم قابل مشاهده یا کمبود مواد مغذی، و علائمی مثل برگ‌های کوچک غیرطبیعی یا زرد شده، یا رشد ضعیف شاخه‌ها، صورت گیرد. کود دهی بدون تشخیص دقیق و اصلی میتواند بی‌اثر، آسیب‌زا و اسراف باشد.
حال به طور کلی یک درخت به مجموعه‌ای از ماکرو المنت‌ها(درشت مغذی) و میکرو المنت‌ها(ریز مغذی‌ها) نیاز دارد.
عناصری مثل فسفر(P)، پتاسیم(K) و نیتروژن(N) جزو درشت مغذی ها و عناصری مثل بور (B) ، مس (Cu) ، کلراید (Cl) ، آهن (Fe) ، منگنز (Mn) ، مولیبدن (Mo) ، نیکل (Ni) و روی (Zn) عضوی از ریز مغذی ها هستند.
درشت مغذی‌ها(Macronutrients)
پتاسیم: از ریشه‌های محکم تا میوه‌های پربار
پتاسیم یک ماکروالمنت حیاتی است که در انتقال آب، مواد مغذی و کربوهیدرات‌ها در سراسر بافت‌های گیاهی نقش دارد. این عنصر آنزیم‌های متعددی را فعال میکند، بر تولید پروتئین‌ها، نشاسته و ATP تأثیر می‌گذارد و میتواند نرخ فتوسنتز را تنظیم کند. پتاسیم همچنین نقش محوری در تنظیم باز و بسته شدن روزنه‌ها (منافذ کوچک روی برگ‌ها که تبادل بخار آب، اکسیژن و دی‌اکسید کربن را کنترل می‌کنند) ایفا میکند.
این عملکرد به طور قابل توجهی به بهبود مقاومت در برابر خشکی و کاهش پژمردگی کمک میکند. به طور کلی، پتاسیم قدرت گیاه را افزایش میدهد، سلامت عمومی را تقویت میکند و مقاومت در برابر بیماری‌ها را بهبود می‌بخشد. معمولا کمبود پتاسیم معمولاً رشد گیاه را کند میکند.
کودهای حاوی پتاسیم:
- کود سولفات پتاسیم
- کود 36-12-12
- نیترات پتاسیم
فسفر: محرک رشد و شکوفایی درختان
فسفر نقشی کلیدی در تقسیم سلولی و رشد فعال ریشه‌ها و جوانه‌های جدید ایفا میکند، که آن را برای نهال‌ها و گیاهان جوان مهم میکند. این عنصر کارایی مصرف آب گیاه را افزایش میدهد، جذب و اثربخشی سایر مواد مغذی (از جمله نیتروژن) را بهبود می‌بخشد، به مقاومت در برابر بیماری‌ها کمک میکند و به درختان کمک میکند تا در برابر استرس‌های محیطی مانند دمای سرد و کمبود رطوبت مقاومت کنند. فسفر همچنین بلوغ گیاه را تسریع میکند و برای توسعه ریشه و تشکیل گل ضروری است.
کمبود فسفر منجر به کندی رشد کلی، ریشه‌های ضعیف و رشد نامنظم گیاه میشود. شاخ و برگ ممکن است به رنگ سبز مایل به خاکستری کدر ظاهر شود و اغلب رنگدانه قرمز در پایه برگ‌ها قابل مشاهده است. برگ‌های بنفش و رشد ضعیف ریشه نیز از نشانه‌های مشخص هستند.
کودهای حاوی فسفر:
- کود NPK 10-52-10
- کود دی آمونیوم فسفات
- کود مونو آمونیوم فسفات
- کود سوپر فسفر ساده
- کود سوپر فسفات تریپل
نیتروژن: شاه‌کلید سرسبزی و رشد انفجاری درختان
نیتروژن برای حیات درخت ضروری است و به عنوان ستون فقرات برای سنتز اسیدهای آمینه، پروتئین‌ها و اسیدهای نوکلئیک عمل میکند. این ترکیبات آلی بلوک‌های سازنده ساختارهای سلولی و فرآیندهای متابولیک هستند که مستقیماً از رشد رویشی قوی، تولید برگ و رنگ سبز پرپشت شاخ و برگ حمایت می‌کنند.
کمبود نیتروژن با علائم قابل مشاهده‌ای مانند برگ‌های سبز کم‌رنگ یا زرد (کلروتیک)، شاخ و برگ‌های غیرطبیعی کوچک و رشد کند شاخه‌های جدید بروز میکند. برعکس، افزایش نیتروژن میتواند منجر به تاج پوشش بیش از حد متراکم شود که مانع نفوذ نور خورشید و تغییر رطوبت هوا در داخل درخت میشود و در نتیجه حساسیت به بیماری‌ها را افزایش میدهد.
کودهای حاوی نیتروژن:
- اوره فسفات (0-44-18)
- نیترات آمونیوم
- سولفات آمونیوم
- کود 14-14-28
پیشنهاده طلایی؛ کود super om برند لاکچری (luxury)
این کود نه تنها تمام درشت‌مغذی‌های ضروری (نیتروژن، فسفر، پتاسیم) رو به شکل متعادلی فراهم میکند، بلکه با داشتن عناصر ثانویه (کلسیم، منیزیم، گوگرد) و طیف وسیعی از ریزمغذی‌های حیاتی، تمام نیازهای غذایی درخت رو پوشش میدهد.
اما بخش "معجزه‌گر" این کود، به ترکیبات آلی فوق‌العاده‌اش برمی‌گردد:
اسیدهای هیومیک و فولویک: این‌ها حاصلخیزی خاک رو متحول می‌کنن، ظرفیت نگهداری آب و مواد غذایی رو بالا می‌برن و جذب عناصر رو برای ریشه آسون‌تر می‌کنن.
جلبک دریایی و آلجینیک اسید: منبعی غنی از هورمون‌های طبیعی رشد، ویتامین‌ها و آمینو اسیدها هست که به شادابی، مقاومت و رشد چشمگیر درخت کمک میکند.
آمینو اسیدها: مثل سوخت کمکی عمل می‌کنن و به درخت کمک می‌کنن در شرایط استرس‌زا قوی‌تر باشه و انرژی‌اش هدر نره.
مواد آلی و عصاره‌های گیاهی/حیوانی/آنزیمی: این‌ها سلامت خاک رو بهبود می بخشد و محیطی ایده‌آل برای رشد ریشه‌ها و فعالیت میکروب‌های مفید فراهم میکند.
به عنوان مثال سوپر او ام برای انواع درختان مرکبات مناسب است و نسبت مناسبی از نیتروژن، فسفر و پتاسیم و همچنین کلسیم، گوگرد، روی و آهن را فراهم میکند.
بیشتر بخوانید: بهترین کود برای مرکبات جنوب
به همین دلیله که Super OM فراتر از یک کود ساده است.
ریز مغذی‌ها (Micronutrient)
ریزمغذی‌ها، حتی در مقادیر کم، برای درختان ضروری‌اند زیرا موجب سرسبزی و رشد، ریشه‌های قوی و جذب مواد غذای، مقاومت در برابر استرس، باردهی و کیفیت میوه میشوند.
آهن (Fe): برای تولید کلروفیل ضروری است؛ کمبود آن اغلب باعث زرد شدن برگ‌ها با رگبرگ‌های سبز میشود.
بور (B): جذب مواد مغذی را تنظیم میکند و از توسعه بذر و میوه حمایت میکند.
مس (Cu): متابولیسم ریشه را تقویت میکند و به تولید مثل کمک میکند.
روی (Zn): به تبدیل کربوهیدرات‌ها به قندها کمک میکند و آنزیم‌های رشد را پشتیبانی میکند.
نکته پایانی
قبلا خرید کود مورد نظر آزمایش خاک مهمترین کاریست که باید انجام شود. با این آزمایش میزان ph و مواد مغذی خاک کاملا مشخص میشود و طبق آن میتوانید کود مورد نیز زمین و درخت خود را تهیه کنید.